Rosyjskie groźby nuklearne w trakcie wojny - taktyka mającą na celu powstrzymanie zaangażowania USA w Ukrainie, twierdzą eksperci



Rosja zmienia swoją doktrynę dotyczącą użycia broni jądrowej w odpowiedzi na postrzegane zaangażowanie Zachodu w wojnę na Ukrainie, powiedział w niedzielę wiceminister spraw zagranicznych Siergiej Riabkow. Komentarze pojawiły się w czasie, gdy Rosja ma kłopot z wtargnięciem ukraińskich wojsk do regionu Kurska i w obliczu nasilających się ataków na rosyjskie terytorium przez Kijów.

Jaka dokładnie jest doktryna nuklearna Rosji, jak duży jest jej arsenał, co może się zmienić i czy inni też zmieniają swoją politykę?

Prezydent Rosji Władimir Putin po raz ostatni podpisał doktrynę nuklearną w czerwcu 2020 roku.
Sześciostronicowa doktryna jest formalnie nazywana Podstawowymi zasadami polityki państwa w zakresie odstraszania nuklearnego.

 

Mówi ona, że Rosja uważa broń jądrową wyłącznie za środek odstraszania.

Doktryna uznaje użycie broni jądrowej za „środek ekstremalny i przymusowy”.

Podkreśla odstraszanie agresji przez rosyjską siłę militarną, „w tym jej broń jądrową”.

Zgodnie z doktryną, Rosja może użyć broni jądrowej w...

„odpowiedzi na użycie broni jądrowej i innych rodzajów broni masowego rażenia przeciwko niej i/lub jej sojusznikom”.

Ponadto może ich użyć w przypadku agresji na Rosję z użyciem broni konwencjonalnej, „gdy samo istnienie państwa jest zagrożone”.


Dlaczego Rosja zmienia swoją doktrynę nuklearną?
Minister Riabkow powiedział, że decyzja o zmianie doktryny nuklearnej jest „związana z kursem eskalacji naszych zachodnich przeciwników”.
Pod koniec sierpnia Ukraina potwierdziła, że użyła broni dostarczonej przez Stany Zjednoczone podczas ataku na Kursk.

Niedzielne oświadczenie Rosji „nie jest odosobnionym przypadkiem”, powiedział Keir Giles, starszy konsultant Programu Rosja i Eurazja.
Giles powiedział, że jest to „część trwającej rosyjskiej kampanii, którą ukształtował amerykański kurs działań podczas wojny” przeciwko Ukrainie.

Czy Putin już wcześniej wydawał ostrzeżenia nuklearne?
W lutym 2022 roku Rosja rozpoczęła inwazję na Ukrainę na pełną skalę.
Od tego czasu Kreml wielokrotnie używał gróźb i retoryki, która zdaniem ekspertów ma na celu powstrzymanie zachodniej interwencji w wojnie.
W marcu 2023 r. Rada Bezpieczeństwa ONZ ostrzegła, że ryzyko użycia broni jądrowej jest wyższe niż kiedykolwiek od czasów zimnej wojny.

Od czasu wybuchu wojny Putin kilkakrotnie groził atakiem nuklearnym:

 

W dniu 24 lutego 2022 r., kiedy ogłosił SOW, powiedział, że Rosja posiada pewną przewagę w najnowszych rodzajach broni. „Ktokolwiek próbuje nam przeszkodzić lub zagrozić naszemu krajowi lub naszym ludziom, powinien wiedzieć, że odpowiedź Rosji będzie natychmiastowa i doprowadzi do konsekwencji, z którymi nigdy nie mieliście do czynienia w swojej historii”.

We wrześniu 2022 r. Putin powiedział: „Jeśli integralność terytorialna naszego kraju jest zagrożona, bez wątpienia użyjemy wszelkich dostępnych środków, aby chronić Rosję i naszych obywateli - to nie jest blef”. Kilka dni później powiedział, że USA ustanowiły precedens, zrzucając dwie bomby atomowe na Japonię w 1945 roku.

W lutym 2023 r. Rosja oświadczyła, że zawiesi swój udział w traktacie New START z USA, który ogranicza liczbę głowic nuklearnych, jakie każda ze stron może rozmieścić.

W marcu 2023 r. Rosja poinformowała, że zawarła porozumienie ze swoim sojusznikiem Białorusią, która graniczy z Ukrainą, w sprawie stacjonowania tam taktycznej broni jądrowej. Taktyczna broń jądrowa jest używana na polu bitwy, w tym w walkach na bliskim dystansie, w przeciwieństwie do broni strategicznej, która ma być wystrzeliwana na duże odległości w celu zniszczenia miast wroga.

W październiku 2023 r. Putin powiedział, że nie ma potrzeby zmiany doktryny nuklearnej, ponieważ gdyby inny kraj zaatakował go bronią jądrową, Rosja odpowiedziałaby w ułamku sekundy setkami broni jądrowej. „Myślę, że żadna osoba o zdrowych zmysłach i czystej pamięci nie pomyślałaby o użyciu broni jądrowej przeciwko Rosji”.

W lutym 2024 r. Putin odbył krótki lot zmodernizowanym bombowcem strategicznym Tu-160M zdolnym do przenoszenia broni jądrowej. Kilka dni później ostrzegł kraje zachodnie, że ryzykują wywołanie wojny nuklearnej, jeśli wyślą wojska do walki w Ukrainie.

W marcu 2024 roku, gdy Putin został zapytany w wywiadzie, czy Rosja jest gotowa na wojnę nuklearną, odpowiedział: „Z wojskowo-technicznego punktu widzenia jesteśmy oczywiście gotowi”. Dodał jednak, że Rosja nigdy nie czuła potrzeby użycia broni jądrowej w Ukrainie.


Wydaje się, że rosyjska taktyka zastraszania zadziałała, twierdzą analitycy.
Podczas gdy Ukraina użyła amerykańskiej broni podczas inwazji na Kursk, była „ostrożna, aby nie informować USA z wyprzedzeniem, ponieważ bała się, że Stany Zjednoczone spróbują ją powstrzymać”, powiedział Giles.

Dodał, że amerykańskie ograniczenia dotyczące używania przez Ukrainę pocisków rakietowych dalekiego zasięgu w Rosji są również możliwe, ponieważ Waszyngton boi się ryzykować wojnę nuklearną.

Jakie zmiany w doktrynie może wprowadzić Rosja?
To pozostaje tajemnicą. Eksperci twierdzą, że właśnie w ten sposób Rosja chce ją utrzymać - jako niejednoznaczną.
Teoretycznie Rosja mogłaby obniżyć próg, po przekroczeniu którego mogłaby użyć broni nuklearnej, obecnie ustawiony dla ataków nuklearnych na jej terytorium lub ataków konwencjonalnych, które zagrażają jej istnieniu lub suwerenności jako państwa.

Giles wyjaśnił, że rosyjska doktryna nuklearna ma aspekt opublikowany i aspekt tajny, niejawny. Dodał, że Kreml może zmienić tę tajną część.

- „Rosja chce, aby świat myślał, że znajduje się na nuklearnym spuście i że wszystko może wywołać wojnę nuklearną”.

Które kraje posiadają broń jądrową?
Całkowity światowy zapas broni jądrowej obejmuje ponad 12 000 głowic należących do dziewięciu krajów.
Rosja posiada prawie 6 000 głowic, z których część stacjonuje na Białorusi. Stany Zjednoczone posiadają nieco ponad 5 000 głowic, z których część stacjonuje we Włoszech, Turcji, Belgii, Niemczech i Holandii.
Chiny, Francja, Wielka Brytania, Pakistan, Indie, Izrael i Korea Północna również posiadają broń jądrową.


Które inne kraje zmieniły ostatnio swoją politykę nuklearną lub debatowały nad nią?
Korea Północna uchwaliła przepisy nuklearne w 2013 i 2022 roku. Ustawa z 2013 r. stanowiła, że Korea Północna nie zaatakuje najpierw bronią nuklearną, ale odpowie bronią nuklearną, nawet jeśli mocarstwo nuklearne zaatakuje bronią konwencjonalną. W ustawie z 2022 r. stwierdzono, że Korea Północna może zaatakować nie tylko wtedy, gdy atak faktycznie miał miejsce, ale także wtedy, gdy uzna, że atak jest nieuchronny.

W sierpniu 2019 r. minister obrony Rajnath Singh zasygnalizował zmianę indyjskiej doktryny nuklearnej, mówiąc, że Indie mogą ponownie rozważyć swoją politykę No First Use (NFU), która stanowi, że mocarstwo nuklearne nie użyje broni jądrowej, chyba że będzie to odwet na innym kraju używającym broni jądrowej.

Chiny porzuciły NFU ze swojego formalnego stanowiska w październiku 2023 r., choć oficjalnie tego nie powiedziały. Chiny były pierwszym państwem nuklearnym, które jednostronnie zobowiązało się do NFU w 1964 r. i od tego czasu formalnie utrzymywały swoje zobowiązanie.

W maju 2024 r. Khalid Ahmed Kidwai, doradca pakistańskiego National Command Authority (NCA), który jest odpowiedzialny za krajowy program broni jądrowej, powiedział podczas seminarium, że Islamabad „nie ma polityki No First Use”. Pakistan nigdy nie opublikował jasnej doktryny nuklearnej, a komentarz Kidwaia był najwyraźniejszą jak dotąd wskazówką, że Islamabad jest otwarty na użycie taktycznej broni jądrowej.


---

Najedź kursorem na kraje, aby zobaczyć ich doktryny